Quá tải và quá áp là hai tình huống không mong muốn trong hệ thống điện và có thể gây nguy hiểm, thiệt hại cho các thiết bị điện, con người. vậy thì hãy cùng TTE-SAFE phân biệt giữa quá tải và quá áp, nguyên nhân cũng như các giải pháp phòng tránh hai hiện tượng này.
1. Quá tải
Quá tải điện xảy ra khi dòng điện chảy qua một phần tử (như dây dẫn, máy biến áp, hay thiết bị) vượt quá khả năng chịu tải được của nó trong một khoảng thời gian nhất định. Đây thường là kết quả của việc sử dụng quá nhiều công suất so với khả năng của hệ thống.
Nguyên nhân gây quá tải:
- Sử dụng quá nhiều thiết bị điện cùng một lúc: Khi nhiều thiết bị hoạt động đồng thời với công suất cao hơn so với khả năng chịu tải của hệ thống.
- Thiết kế không đủ cho nhu cầu sử dụng: Khi hệ thống được thiết kế không cung cấp đủ công suất để đáp ứng nhu cầu sử dụng, dẫn đến quá tải khi các thiết bị hoạt động ở mức độ cao hơn mức công suất đã được thiết kế.
- Tình trạng sụt giảm điện áp: Khi điện áp đưa vào thiết bị điện giảm xuống, thiết bị sẽ yêu cầu nhiều dòng điện hơn để duy trì công suất, có thể dẫn đến quá tải.
- Hỏng hóc hoặc không bảo dưỡng định kỳ cho thiết bị điện: Thiết bị điện không hoạt động đúng cách hoặc không được bảo dưỡng định kỳ có thể làm tăng nguy cơ quá tải.
- Điều chỉnh sai lệch trong hệ thống điện: Khi điều chỉnh hoặc vận hành hệ thống điện không đúng cách, có thể dẫn đến quá tải cho một số phần tử cụ thể.
- Sự cố ngẫu nhiên hoặc hệ thống không ổn định: Như các nguồn cung cấp điện bị ngắn mạch, chập chờn hoặc sự cố khác trong mạng lưới điện có thể tạo ra điều kiện để quá tải xảy ra.
- Tăng tải đột ngột: Khi có sự thay đổi đột ngột trong nhu cầu sử dụng điện (ví dụ: khi một nhà máy hoặc cơ sở công nghiệp khởi động lại sau một thời gian dừng hoặc khi có sự kiện đặc biệt), có thể dẫn đến quá tải.
2. Quá áp
Quá áp xảy ra khi điện áp vượt quá mức được thiết kế hoặc mức an toàn của hệ thống điện. Quá áp có thể là kết quả của sự cố trong hệ thống điện như sự cố tăng áp đột ngột, sự cố trong mạng lưới điện, hoặc do sử dụng thiết bị điện không đúng cách. Quá áp có thể gây hỏng hóc và hư hỏng thiết bị điện, và đe dọa an toàn của hệ thống và người sử dụng.
Như tên cho thấy, quá điện áp là điện áp cung cấp cho thiết bị cao hơn điện áp định mức danh nghĩa của thiết bị. Nói tóm lại, điện áp cao hơn điện áp cho phép được gọi là quá điện áp.
Nguyên nhân gây quá áp
Các nguyên nhân chính gây ra tình trạng quá áp bao gồm:
- Sự cố ngẫu nhiên trong mạng lưới điện: Ngắn mạch, chập chờn, hoặc các sự cố không mong muốn khác trong hệ thống có thể dẫn đến tăng đột ngột của điện áp.
- Hỏng hóc hoặc lỗi kỹ thuật trong thiết bị điện: Sự hỏng hóc hoặc lỗi kỹ thuật trong các thiết bị như biến áp, bộ điều áp, hay máy phát điện có thể gây ra đột ngột tăng điện áp.
- Điều chỉnh sai lệch trong hệ thống điện: Khi không đảm bảo sự cân đối hoặc sai lệch trong việc điều chỉnh điện áp, có thể dẫn đến sự tăng đột ngột của nó.
- Không kiểm soát tải điện hoặc quá tải: Khi sử dụng quá nhiều thiết bị điện hoặc mức tiêu thụ điện vượt quá khả năng chịu tải của hệ thống, điều này có thể dẫn đến tăng áp đột ngột.
- Sự can thiệp không chính xác hoặc không đúng cách vào hệ thống điện: Khi thực hiện các thay đổi hoặc can thiệp vào hệ thống mà không tuân thủ các quy trình an toàn và đúng cách, có thể gây ra sự tăng áp không mong muốn.
- Sự thay đổi nhanh chóng trong tải điện: Khi có sự thay đổi đột ngột trong việc tiêu thụ điện, ví dụ như khởi động các máy móc lớn, có thể tạo ra đột biến trong điện áp.
Cách ngăn chặn quá tải và quá áp
Để phòng tránh quá tải và quá áp trong hệ thống điện, bạn có thể sử dụng các thiết bị bảo vệ an toàn, điển hình là thiết bị chống sốc điện cách ly TTE-SAFE, thiết bị cho phép bảo vệ quá tải, quá áp, ngoài ra còn ngăn chặn hầu hết các nguy cơ về điện khác như: Giật điện, rò rỉ điện, quá nhiệt, ngắn mạch, thiết bị điện ngâm nước, sét lan truyền,… Đảm bảo hệ thống điện, thiết bị điện và con người luôn được bảo vệ 24/24 khỏi các mối nguy hiểm từ điện.
Có thể bạn quan tâm: Mất Pha Trong Hệ Thống Điện: Nguyên Nhân, Hậu Quả và Biện Pháp Phòng Ngừa
Ngoài ra bạn còn có thể tham khảo thêm một số giải pháp phòng chống quá tải và quá áp khác như:
Phòng tránh quá tải:
- Đánh giá nhu cầu và thiết kế hệ thống: Xác định nhu cầu tiêu thụ điện và thiết kế hệ thống điện sao cho phù hợp với mức tiêu thụ.
- Sử dụng thiết bị chịu tải cao: Đầu tư vào thiết bị chịu tải cao hơn để hạn chế nguy cơ quá tải.
- Giám sát và điều khiển tải: Sử dụng thiết bị giám sát để theo dõi công suất và ngăn chặn quá tải.
- Nâng cấp hệ thống: Cải thiện hệ thống điện để có khả năng chịu tải tốt hơn, bao gồm việc thay thế và nâng cấp các thiết bị.
- Bảo trì định kỳ: Thực hiện bảo trì định kỳ cho các thiết bị điện để đảm bảo chúng hoạt động đúng cách và giảm nguy cơ quá tải.
Phòng tránh quá áp:
- Kiểm tra và bảo trì định kỳ: Thực hiện kiểm tra định kỳ cho hệ thống và thiết bị điện để phát hiện sớm các vấn đề có thể dẫn đến quá áp.
- Đào tạo và nhận thức an toàn: Đào tạo nhân viên về việc phát hiện và xử lý sự cố quá áp, cũng như những biện pháp an toàn khi xảy ra sự cố.
- Phân phối tải điện cân đối: Sử dụng các phương pháp phân phối tải điện cân đối để tránh tình trạng quá tải tại một điểm cụ thể.
- Kiểm soát tải điện: Áp dụng các biện pháp kiểm soát tải điện, như giảm đồng thời hoạt động của một số thiết bị khi hệ thống đang tiếp cận giới hạn tải.